Projekt GLOBE (Globalne zmiany klimatu i ich wpływ na populacje niedźwiedzia brunatnego: Przewidywanie trendów i identyfikacja priorytetów zarządzania) realizowany w ramach programu Polsko-Norweskiej Współpracy Badawczej
GLOBE („Globalne zmiany klimatu i ich wpływ na populacje niedźwiedzia brunatnego: Przewidywanie trendów i identyfikacja priorytetów zarządzania”) był interdyscyplinarnym projektem koordynowanym przez Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, a realizowanym przez naukowców z Norweskiego Uniwersytetu Przyrodniczego, University College of Southeast Norway (wcześniej Telemark University College), Norweskiego Instytutu Badań Przyrodniczych oraz Warszawskiego Ośrodka Ekonomii Ekologicznej Uniwersytetu Warszawskiego. Projekt GLOBE składał się z pięciu pakietów roboczych (WP) zajmujących się konkretnymi aspektami ochrony niedźwiedzi brunatnych i zarządzania nimi, na które potencjalnie mogą mieć wpływ zmiany klimatu: ekologia zimowa (WP1); ekologia żerowania (WP2); stan fizjologiczny i ekologia stresu (WP3); oraz aspekty społeczno-ekonomiczne i relacje człowiek-niedźwiedź (WP4). WP5 zajmował się koordynacją i zarządzaniem projektem oraz rozpowszechnianiem wyników, głównie za pośrednictwem strony internetowej projektu www.globeproject.pl.
Zmiany klimatu i spowodowane przez człowieka zmiany w siedliskach są jednymi z głównych zagrożeń dla różnorodności biologicznej. Regiony borealne i alpejskie mogą być szczególnie dotknięte zmianami klimatu, zwłaszcza w Europie. Wzięliśmy niedźwiedzia brunatnego zamieszkującego te regiony jako gatunek modelowy i wskaźnik zachodzących zmian klimatycznych i środowiskowych. Niedźwiedź brunatny jest największym drapieżnikiem lądowym w Europie i gatunkiem generalistycznym o szerokiej niszy troficznej i klimatycznej. Ocena tego, w jaki sposób wzajemnie oddziałujące czynniki klimatyczne i związane z działalnością człowieka wpływają na kluczowe aspekty gatunków ogólnych, jest bardzo istotna dla ekologii i ochrony niedźwiedzia brunatnego, a także dla zrozumienia mechanizmów adaptacji gatunków do globalnych zmian. GLOBE wypełnił tę lukę, dostarczając naukowych dowodów na zmiany klimatu i wywołane przez człowieka w ekologii zimowej, żerowaniu i stresie gatunku, a także w relacjach człowiek-niedźwiedź. Ma to ważne praktyczne implikacje dla ochrony i zarządzania gatunkami i jest istotne dla agencji środowiskowych oraz zarządców przyrody i dzikiej przyrody.
Jest zbyt wcześnie, aby stwierdzić, że wszystkie cele długoterminowe zostały osiągnięte. Chociaż nadal pracujemy i zagłębiamy się w niektóre pytania, wszystkie cele szczegółowe projektu zostały w pewnym stopniu osiągnięte, co odzwierciedla liczba publikacji, osiągniętych rezultatów (23 bazy danych, 4 raporty, 3 badania w toku) oraz działania związane z rozpowszechnianiem wyników projektu. Rezultaty WP obejmowały 21 publikacji, 10 złożonych manuskryptów i 7 w przygotowaniu. Opublikowaliśmy również 2 popularne artykuły i ponad 50 artykułów na temat wyników projektu w różnych mediach (gazety, telewizja, internetowe serwisy naukowe) oraz 18 prezentacji na spotkaniach naukowych. Zaangażowaliśmy również naukowców w kilka kursów szkoleniowych i pobytów badawczych, a łącznie 16 studentów i doktorantów uczestniczyło w badaniach prowadzonych w całości lub częściowo w ramach projektu GLOBE.
Projekt GLOBE zaangażował szeroką i multidyscyplinarną sieć współpracowników i badaczy (ponad 30) oraz ustanowił solidną współpracę między zespołami. Projekt w znacznym stopniu przyczynił się do zwiększenia wiedzy społeczeństwa na temat ekologii i ochrony niedźwiedzi oraz do podniesienia świadomości na temat wpływu zmian klimatycznych i działalności człowieka na populacje niedźwiedzi brunatnych. GLOBE odegrał kluczową rolę we wspieraniu kontynuacji długoterminowych badań w ramach Skandynawskiego Projektu Badawczego Niedźwiedzia Brunatnego oraz w budowaniu i konsolidacji polskiego zespołu badawczego.