fot. Robert Gatzka

Ochrona gawr w sądzie

Sąd Okręgowy w Krośnie przychylił się̨ do wniosku Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze o wstrzymanie planowanej wycinki w jednym z wydzieleń w Nadleśnictwie Lutowiska, w którym są zlokalizowane potencjalne i aktywne gawry niedźwiedzi.

Fundacja złożyła pozew przeciwko Nadleśnictwu Lutowiska wraz z wnioskiem o tzw. zabezpieczenie, co w tym przypadku oznacza wstrzymanie wycinki w wydzieleniu, w którym jeszcze nie rozpoczęto prac leśnych, do czasu zakończenia postepowania.

Gawrowanie jest jedną z głównych faz cyklu rocznego niedźwiedzi brunatnych. W północnych rejonach ich występowania może ono trwać́ nawet siedem miesięcy. W polskiej części Karpat niedźwiedzie zazwyczaj rozpoczynają̨ gawrowanie w listopadzie-grudniu, a opuszczają̨ gawrę̨ w marcu-kwietniu, w zależności od wieku i warunków klimatycznych. Jest to bardzo wrażliwy okres, w którym hibernujące niedźwiedzie przechodzą̨ poważne zmiany fizjologiczne i tracą̨ do 45% masy ciała. Istnienie i zachowanie gawr i siedlisk odpowiednich do gawrowania, które minimalizują̨ straty energii, np. chronią̨ przed niepokojeniem przez ludzi i utrzymują̨ dobre warunki termiczne jest fundamentalne dla ochrony niedźwiedzia brunatnego. Wycinka drzew i inne prace leśne prowadzone na obszarach gawrowania w znaczący sposób obniżają jakość́ siedlisk. Pozyskanie drewna zmienia strukturę̨ dojrzałych drzewostanów i zmniejsza zasoby pokarmowe niedźwiedzi brunatnych, mikroklimat i osłonę̨ niezbędną do gawrowania i skutecznego rozrodu. Notuje się również̇ przypadki opuszczonych gawr w bezpośredniej bliskości utworzonych szlaków zrywkowych, których wejścia są niszczone przez ciągnięte kłody podczas prac leśnych.

O konieczności ochrony gawrowania pisaliśmy na naszej stronie m.in. tu https://carpathianbear.pl/2021/wycinka-gawry-w-bieszczadach/

Niedźwiedź brunatny jest gatunkiem o dużych wymaganiach przestrzennych, niskim wskaźniku rozrodu i bardzo wrażliwym na degradację i fragmentację siedlisk oraz na zakłócenia powodowane przez człowieka. Jest on wymieniony w Załączniku II i IV Dyrektywy Siedliskowej i sklasyfikowany jako gatunek priorytetowy, co oznacza, że Polska jest zobowiązana do utrzymania właściwego stanu ochrony populacji niedźwiedzia brunatnego, a także do zagwarantowania wystarczającej liczby odpowiednich siedlisk oraz ochrony miejsc rozrodu i odpoczynku (art. 6 i 12 Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG).

To precedensowa sprawa, której powodzenie przyczyni się do skuteczniejszej ochrony gatunku. Już samo jej wprowadzenie na wokandę jest bardzo ważnym krokiem.

Informacja prasowa https://wyborcza.pl/7,177851,28850242,sad-wstrzymal-wycinke-drzew-wokol-gawr-niedzwiedzi-w-bieszczadach.html